Yazılı ve görsel basında maymun çiçeği hastalığını daha sık görür olduk. Ülkemizde de olayların görülmesi ile biraz daha yakından incelememiz gerektiğini düşünüyorum.
Maymun çiçeği İnsanlarda ağır grip tipi belirtiler veriyor. Ateş, soğuk ter, boğaz ağrısı, öksürük, lenf nodlarında şişme ve terleme şikayetleri ile ilerliyor. Vakit içinde grip tipi belirtilerde azalma oluyor lakin lezyonlar daha ağrılı seyrediyor.
Hastalık bildiğimiz “çiçek”ten daha hafif seyrediyor. Çiçek 1980’de ortadan kalkarken Maymun Çiçeği Orta ve Batı Afrika’da belirmeye başladı bile.
Gene bir zoonotik (hayvanlardan insanlara geçen hastalık) ile karşı karşıyayız.
Maymun Çiçeği…
Genellikle yağmur ormanlarının bulunduğu tropikal bölgelerde bulunan hayvanlardan insanlara geçişi görülüyor.
Bitlerden, keseli sıçanlardan, yedi uyurlardan ve farklı maymun tiplerinde bulunuyor.
İnsandan beşere geçişi kısıtlı.
İşte her şey bu temel bilgilerin verilmesi ile başlıyor.
Koronavirüs hastalığında da birebirini yaptık. Şimdi görsel medyada, öğle haber ilişkilerine yahut akşam oturumlarına girmedi lakin Dünya Sıhhat Örgütü’nün sayfasında ayrıntılı bilgilere ulaşmak mümkün. Vakit bulursanız kahve yanında okumanızı öneririm.
Sağlığımız her şeyin ötesinde. O kadar ki muhtemel sıhhat sıkıntılarımızı öncelikle Google tıp bilgisi ile çözmeye ve tedavi etmeye çalışırken, profesyonel sıhhat takviyesine gereksinim duyulmadığını fark ediyoruz. O kadar ki sıhhat sıkıntılarımız tahlili bile toplumda sıhhatte şiddet yaklaşımı ile çözüyoruz.
Maymun Çiçeği, Dünya Sıhhat Örgütü, Covid-19, Google tıp ve sıhhatte şiddet derken hususun nereye gideceğini muhtemelen merak ediyorsunuzdur.
Başlayalım…
Dünya var olduğundan beri enfeksiyon hastalıkları, otoimmün hastalıklar, kanser ve immün yetmezlikler üzere birçok hastalık modeli ile iç içe yaşıyoruz. Bilhassa enfeksiyon hastalıkları bulaş ve yayılım yeteneği ile geniş çaplı coğrafyalarda kendini gösterebiliyor. Bu yayılma durumuna “pandemi” diyoruz.
Bir hastalıkta “pandemi” tarifi konduktan sonra, o hastalık öncelikle etkene (mikroorganizma) karşı bulunan aşılar, ilaçlar ve en kolayından yine hijyen ile (kolera vs.) denetim altına alınabiliyor. Dünya tarihinde medeniyetleri, kraliyetleri ve halkı kasıp kavuran önemli pandemiler ile savaşılmıştı. Bir sefer hastalık tanımlandığında ve tedavi protokolleri geliştirildiğinde pandeminin kökünü kurutmak hiç de sıkıntı değil. Sıkıcı ve üzücü olan bu mühlet içinde kaybettiklerimiz.
Bu mühlet içinde de sıhhat çalışanları ve bilim insanlarının eforları her vakit takdir edilmiştir. Yani takdir edenler vardır desek daha hakikat aslında.
Yazının bu kısmına de “her şeyin bir sonu vardır” üzere ulvi bir cümle ile girelim. Hem yukarıyı hem de aşağıyı kapsasın.
Geçen sene Koronavirüs’te dönem sonu finali görmüşken müellif 3. dönem hazırlıklarını bitirmiş çekimine başlamış bile. Müellif derken virüs demek istedim…
Alınabilecek tüm tedbirleri almışken, bir çoğumuz aşılarımızı olmuşken ne oldu da tekrar hastanelerde Kovid servisleri tekrar açılmaya başladı.
Biz nerde kusur yaptık yahut biz neyi ön göremedik? Biz derken sade vatandaş demek istedim…
Yeni tedbirler gelir mi bilmem lakin ne biz ne de iktisat bunu daha fazla kaldırır. Yasaklar kalktı, maskeler çıktı ve uzaklıklar azaldı. Hepimiz memnun olduk. Özlemiştik…
Ancak şimdilerde tekrar kısıtlamaları beklemeden toplu taşımada ve kalabalık ortamlarda maskelerimizi takalım. Ağustos ortasında farklı tablolarla karşılaşabiliriz.
Aşı ve maske karşılarına bir kelamım yok. Onlar ben aşı yaptırmadım ve hasta bile olmadım diye gururla gezsinler bakalım. Onları dinleyip hastalıktan mağdur olanları hiç düşünmeden mağrur duruşlarını hiç bozmasınlar. Yalnızca bu periyot çok konuşmasınlar o kadar.
Google’da sıhhat arayanlara gelince onlar da sistemin başka sıhhat mağdurları. Etraflarından duydukları ve okudukları ile yarar bulmaya çalışıyorlar. Üst paragrafta bahsettiğim çığırtkan aşı ve ilaç terslerinin ekonomik beklentisi karşılanıyor lakin Google’cılar yalnızca şifa beklentisinde.
Sağlıkta şiddete gelince artık ne desek boş. Sıhhati bu kadar sömüren bir hava akımında ne bekleriz.
Şiddet toplumun her yerine sızmış halde, bayana, çocuğa, ast ve üste, sıhhat çalışanına.
Bilgi eksikliği desek değil, ekonomik ıstırap desek değil; beklentilerin karşılanmaması desek değil. Pekala kardeşim nedir bunun kaynağı? Kültür mü diyelim, provokasyon mu diyelim ne diyelim?
At’a mı bakalım kamçıya mı?
At’ı mı düzeltelim kamçıyı mı?
Linkedln